29 juli 2025
Squamous Cell Carcinoma in de tong van een trekpaard
Squamous Cell Carcinoma in de tong bij een paard: een zeldzame maar ernstige tumor.
Casus Squamous Cell Carcinoma in de tong bij het paard: een onverwachte diagnose
In het voorjaar van 2023 werd een 16-jarig Belgisch trekpaard naar onze praktijk verwezen voor opvolging van een eerder vastgesteld letsel aan de tong. De eigenares had al langer gebitsproblemen laten opvolgen, maar merkte de laatste maanden toenemend speekselen, verminderde eetlust en bloederig speeksel op.
Tijdens ons klinisch onderzoek werd een omvangrijk letsel aan de tong vastgesteld. Initieel werd gedacht aan trauma of een mogelijk vreemd voorwerp, maar gezien het hardnekkig verloop, de omvang van het letsel en de afwezigheid van een vreemd voorwerp bij exploratie en op RX, werd besloten tot een biopsie en beeldvorming via CT-scan.
Beeldvorming en pathologie
De CT-scan van het hoofd bracht duidelijke afwijkingen aan het licht:
Een grote massa van 10,3 x 6,4 x 6 cm in de tong, met een groot ulcereus defect aan de rechterzijde (tot 9 cm lang en 4,4 cm diep).
Ernstige vergroting van de mediale retropharyngeale en mandibulaire lymfeklieren, duidend op lymfogene metastasering.
Vernauwing van de pharynx door zowel de gezwollen lymfeklieren als de vergrote tongmassa.
Verdikking van het zachte gehemelte.
Het histologisch onderzoek bevestigde de diagnose: een lokaal agressieve squamous cell carcinoma (SCC) van de tong, met duidelijke uitzaaiing naar regionale lymfeknopen. Gezien de omvang en agressiviteit van het proces, werd euthanasie als meest humane beslissing genomen op 12 juni 2023.
Wat is squamous cell carcinoma (SCC)?
SCC is een kwaadaardige tumor die ontstaat uit plaveiselcellen, de bouwstenen van huid en slijmvliezen. Deze tumor komt bij paarden frequenter voor in de ogen, neus en genitaliën, maar is uiterst zeldzaam in de tong of mondholte.
In de literatuur worden slechts sporadisch gelijkaardige gevallen beschreven. Routt et al. (1981) rapporteerden een SCC van de tongbasis bij een paard, met symptomen zoals slikproblemen, speekselvloed en orale ulceraties【50†squamous cell carc】. De behandeling bleek ook in dat geval onmogelijk vanwege infiltratie en metastase (uitzaaiing).
Virale oorzaken van squamous cell carcinoma bij het paard? Een nuance
Recente studies onderzochten de rol van Equus caballus papillomavirus type 2 (EcPV2) bij het ontstaan van SCC bij paarden, vooral in genitale en hoofd-halslocaties【49†squamous cell papilloma】. In het geval van onze patiënt werd geen virologisch onderzoek uitgevoerd, maar de snelle progressie en invasie pasten bij een niet-virale, spontane SCC.
Diagnostiek en therapie van squamous cell carcinoma bij het paard – leerpunten uit de praktijk
Tijdig herkennen van squamous cell carcinoma bij het paard is cruciaal
Het geval leert ons dat symptomen zoals chronisch speekselen, bloederige mondinhoud of moeite met eten niet lichtzinnig mogen worden genomen. Een vroege biopsie en beeldvorming kunnen essentieel zijn voor het stellen van een tijdige diagnose.
Beperkte behandelingsopties van squamous cell carcinoma bij het paard
Zodra SCC in de tong voorkomt met lokale infiltratie en metastase, zijn chirurgische of medische behandelingen meestal niet effectief of niet haalbaar bij het paard. In tegenstelling tot de menselijke geneeskunde zijn radiotherapie en chemotherapie zelden beschikbaar of haalbaar in de diergeneeskundige praktijk voor grote huisdieren.
Conclusie: wat we leren uit het zeldzame geval van SCC bij het paard
Die casus was pijnlijk, maar leerzaam. Squamous cell carcinoma van de tong is een zeldzame, agressieve tumor bij paarden, die vaak pas in een gevorderd stadium herkend wordt. Bij orale letsels die niet genezen of progressief zijn, raden wij een snelle doorverwijzing en gerichte diagnostiek aan.
Wil je als dierenarts overleggen bij een gelijkaardige casus? Neem gerust contact met ons op. Samen zorgen we voor een snelle en zorgzame aanpak voor elk paard.
FAQ
1. Wat is een squameus celcarcinoom in de tong van een paard?
Een squameus celcarcinoom (SCC) is een kwaadaardige tumor die ontstaat uit de plaveiselcellen. In de tong kan dit leiden tot problemen met eten, speekselvloed, zwelling of zelfs zenuwbeschadiging.
2. Welke symptomen wijzen op een tumor in de tong?
Symptomen kunnen zijn: moeite met kauwen, speeksel druppen, verlies van gewicht, zwelling in de mond, gekke geur uit de mond, abnormale wondjes of zichtbare massa in de tong.
3. Hoe wordt de tumor behandeld en wat is de prognose?
De behandeling omvat meestal chirurgische verwijdering (niet voor de tong), mogelijk gevolgd door bestraling of chemotherapie. De prognose hangt af van de grootte, locatie en graad van de tumor — vroegtijdige detectie verhoogt de kans op succesvol herstel.